Nhiễm trùng tiết niệu ở nam giới là tình trạng không hiếm gặp, nhưng thường bị đánh giá thấp do biểu hiện ban đầu khá nhẹ hoặc không rõ ràng. Thực tế, nếu không được phát hiện và điều trị đúng cách, bệnh có thể dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng như nhiễm trùng thận, viêm tuyến tiền liệt, hay thậm chí gây suy thận mạn tính. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bệnh lý này, cách phân biệt với các tình trạng viêm khác, và quan trọng hơn cả là những phương pháp điều trị cũng như phòng tránh hiệu quả.
Contents
Nhiễm trùng tiết niệu ở nam giới là gì?
Bệnh xảy ra khi vi khuẩn (phổ biến nhất là E.coli) hoặc vi nấm xâm nhập vào hệ tiết niệu, bao gồm niệu đạo, bàng quang, niệu quản và thận. Ở nam giới, hệ niệu đạo dài hơn nữ giới nên tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn, nhưng khi mắc thì thường nặng và dễ biến chứng hơn.
Đặc biệt, ở nhóm tuổi trung niên trở lên hoặc người có bệnh lý nền như tiểu đường, phì đại tuyến tiền liệt, nguy cơ mắc bệnh và tái phát rất cao.
Phân biệt giữa nhiễm trùng tiết niệu ở nam giới và viêm đường tiết niệu
Thuật ngữ “viêm đường tiết niệu” thường được dùng thay thế cho “nhiễm trùng tiết niệu”, nhưng về bản chất:
- Nhiễm trùng tiết niệu là bệnh có sự hiện diện của vi khuẩn, virus hoặc nấm gây hại tại một hoặc nhiều phần của hệ tiết niệu.
- Viêm đường tiết niệu là biểu hiện phản ứng viêm do nhiễm trùng gây ra, có thể đi kèm sưng tấy, nóng rát và đau.
Như vậy, viêm là kết quả của nhiễm trùng – một phần trong chuỗi diễn tiến của bệnh lý. Việc điều trị cần loại bỏ được vi khuẩn gây bệnh chứ không chỉ làm giảm triệu chứng viêm.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh nhiễm trùng tiết niệu ở nam giới
Nam giới thường phát hiện bệnh khi có các biểu hiện điển hình sau:
- Tiểu buốt, tiểu rắt, đau rát khi đi tiểu
- Nước tiểu đục, đôi khi có máu hoặc mùi khai nồng
- Đau bụng dưới, thắt lưng hoặc vùng chậu
- Cảm giác buồn tiểu liên tục nhưng tiểu ít
- Sốt nhẹ, mệt mỏi toàn thân
Ở một số người, triệu chứng ban đầu mờ nhạt hoặc chỉ có một biểu hiện duy nhất khiến việc chẩn đoán chậm trễ. Nếu nghi ngờ, cần đến cơ sở y tế để xét nghiệm nước tiểu và siêu âm hệ tiết niệu.
Viêm đường tiết niệu có tự khỏi không?
Viêm đường tiết niệu có tự khỏi không? Đây là câu hỏi nhiều người đặt ra khi gặp triệu chứng nhẹ hoặc sợ dùng kháng sinh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia tiết niệu, phần lớn các trường hợp viêm đường tiết niệu không thể tự khỏi hoàn toàn nếu không có can thiệp y tế.
Trường hợp nhẹ, hệ miễn dịch mạnh có thể tạm thời kiểm soát vi khuẩn, nhưng không loại bỏ triệt để. Điều này dẫn đến tình trạng viêm kéo dài âm ỉ, tạo ổ vi khuẩn và dễ bùng phát khi cơ thể mệt mỏi, sức đề kháng giảm.
Đặc biệt, nếu không điều trị sớm, vi khuẩn có thể di chuyển ngược dòng lên thận, gây viêm thận – bể thận cấp, một biến chứng nặng nề đòi hỏi nhập viện và điều trị tích cực.
Nguyên nhân phổ biến dẫn đến nhiễm trùng tiết niệu ở nam giới
Việc hiểu rõ nguyên nhân giúp phòng ngừa hiệu quả hơn. Một số yếu tố nguy cơ bao gồm:
- Vệ sinh kém sau khi đi vệ sinh hoặc quan hệ: Vi khuẩn dễ tích tụ ở vùng sinh dục và di chuyển vào niệu đạo.
- Quan hệ tình dục không an toàn: Vi khuẩn từ bạn tình hoặc môi trường bên ngoài có thể lây nhiễm qua niệu đạo.
- Nhịn tiểu thường xuyên: Làm nước tiểu ứ đọng, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
- Sỏi tiết niệu hoặc dị tật hệ niệu: Cản trở dòng chảy nước tiểu, gây viêm nhiễm cục bộ.
- Phì đại tuyến tiền liệt: Chèn ép đường tiểu, làm tiểu khó và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Tiểu đường hoặc suy giảm miễn dịch: Làm giảm khả năng kháng khuẩn tự nhiên của cơ thể.
Xem thêm: Bệnh tiết niệu ở nam giới: Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị
Các phương pháp điều trị bệnh nhiễm trùng tiết niệu
1. Dùng thuốc kháng sinh theo chỉ định
Đây là nền tảng điều trị, nhằm loại bỏ vi khuẩn gây bệnh. Bác sĩ sẽ kê thuốc dựa trên kết quả xét nghiệm vi khuẩn và độ nhạy kháng sinh.
Lưu ý: Không tự ý mua thuốc hoặc ngưng thuốc giữa chừng dù triệu chứng đã hết, vì dễ gây kháng thuốc hoặc tái phát.
2. Điều trị hỗ trợ
- Uống nhiều nước để tăng lượng nước tiểu, hỗ trợ đào thải vi khuẩn
- Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh vận động mạnh nếu đang sốt
- Có thể dùng thuốc giảm đau, chống viêm nếu có chỉ định
3. Can thiệp ngoại khoa (nếu có biến chứng)
Trong trường hợp có sỏi tiết niệu, tắc nghẽn do tuyến tiền liệt hoặc áp-xe, bác sĩ có thể chỉ định mổ lấy sỏi hoặc dẫn lưu mủ để tránh nhiễm khuẩn lan rộng.
Hướng dẫn cách phòng ngừa bệnh hiệu quả
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Nam giới nên xây dựng lối sống khoa học như sau:
- Uống đủ nước (2–2.5 lít/ngày), tránh rượu bia và nước có ga
- Không nhịn tiểu, đi tiểu ngay khi có nhu cầu
- Vệ sinh cá nhân đúng cách, đặc biệt là trước và sau quan hệ
- Quan hệ tình dục lành mạnh, sử dụng bao cao su
- Tăng cường miễn dịch bằng ăn uống đủ dinh dưỡng, tập thể dục, giảm stress
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu đã từng bị viêm đường tiết niệu
Bệnh nhiễm trùng tiết niệu ở nam giới hoàn toàn có thể kiểm soát và phòng ngừa nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Đừng xem nhẹ các triệu chứng ban đầu như tiểu buốt, nước tiểu đục hay đau lưng nhẹ. Quan trọng hơn, hãy hình thành thói quen sống lành mạnh để nâng cao sức đề kháng và bảo vệ hệ tiết niệu mỗi ngày.
Nếu bạn vẫn băn khoăn viêm đường tiết niệu có tự khỏi không, thì hãy nhớ rằng sự chủ quan luôn là nguyên nhân khiến bệnh trở nên nghiêm trọng. Chủ động phòng ngừa và điều trị sớm chính là cách chăm sóc sức khỏe tiết niệu vững bền và thông minh nhất cho nam giới hiện đại.
Tác giả
