Trong cuộc sống hiện đại, các vấn đề về sức khỏe ngày càng được quan tâm nhiều hơn. Một trong những bệnh lý phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ chính là nhiễm trùng đường tiết niệu. Bệnh không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà nếu để lâu còn có thể ảnh hưởng đến chức năng thận và sức khỏe sinh sản. Vậy viêm đường tiết niệu là gì, tại sao lại dễ mắc phải và cách xử lý ra sao? Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này để có hướng phòng tránh và điều trị kịp thời.
Contents
Viêm đường tiết niệu là gì và vì sao bạn cần quan tâm?
Để hiểu đúng về bệnh, trước hết cần biết viêm đường tiết niệu là gì. Đây là tình trạng nhiễm trùng xảy ra ở bất kỳ bộ phận nào của hệ tiết niệu – bao gồm thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Phần lớn trường hợp là do vi khuẩn xâm nhập vào từ bên ngoài, đặc biệt là vi khuẩn Escherichia coli (E. coli) vốn có mặt trong đường ruột. Khi vi khuẩn này lan sang đường tiết niệu, chúng sinh sôi và gây viêm.
Bệnh có thể xảy ra ở cả nam và nữ, nhưng phụ nữ thường dễ mắc hơn do đặc điểm giải phẫu: niệu đạo ngắn và gần hậu môn. Ngoài ra, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh tiểu đường, người thường xuyên phải dùng ống thông tiểu cũng là đối tượng có nguy cơ cao.
Dấu hiệu nhận biết nhiễm trùng đường tiết niệu
Một trong những lợi thế khi điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu là bệnh có dấu hiệu rõ ràng ngay từ đầu, nếu bạn để ý. Các triệu chứng thường gặp gồm:
- Tiểu buốt, tiểu rát: Cảm giác đau hoặc nóng rát khi đi tiểu là triệu chứng phổ biến nhất.
- Tiểu nhiều lần, tiểu gấp: Cảm giác mắc tiểu liên tục, nhưng mỗi lần chỉ ra được một ít nước tiểu.
- Nước tiểu đục, có mùi hôi hoặc lẫn máu: Đây là dấu hiệu cho thấy đường tiết niệu đã bị nhiễm khuẩn.
- Đau bụng dưới hoặc đau lưng: Đặc biệt là ở vùng thắt lưng nếu nhiễm trùng lan lên thận.
- Sốt, ớn lạnh: Thường xuất hiện khi bệnh tiến triển nặng hơn.
Ở nam giới, đôi khi còn kèm theo đau tinh hoàn, bìu hoặc cảm giác nặng ở vùng đáy chậu. Những triệu chứng này không nên xem nhẹ vì nếu không điều trị sớm, bệnh có thể dẫn đến biến chứng như viêm thận, nhiễm trùng huyết hoặc suy giảm chức năng thận.
Nguyên nhân gây viêm và nhiễm trùng đường tiết niệu
Sau khi biết viêm đường tiết niệu là gì, việc tìm hiểu nguyên nhân là bước quan trọng để phòng ngừa hiệu quả. Dưới đây là những yếu tố chính làm tăng nguy cơ mắc bệnh:
- Vệ sinh cá nhân kém: Đặc biệt là sau khi đi vệ sinh hoặc quan hệ tình dục.
- Thói quen nhịn tiểu lâu: Gây ứ đọng nước tiểu, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển.
- Quan hệ tình dục không an toàn: Làm tăng khả năng lây truyền vi khuẩn.
- Sỏi thận, tắc nghẽn đường tiết niệu: Gây cản trở dòng chảy của nước tiểu và làm vi khuẩn dễ sinh sôi.
- Suy giảm hệ miễn dịch: Người lớn tuổi, người mắc bệnh mạn tính dễ bị viêm nhiễm hơn.
Việc xác định rõ nguyên nhân sẽ giúp bác sĩ lên phác đồ điều trị phù hợp và giúp bệnh nhân thay đổi thói quen để tránh tái phát.
Chẩn đoán và điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu
Khi nghi ngờ mắc bệnh, người bệnh nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán. Một số phương pháp thường được áp dụng bao gồm:
- Xét nghiệm nước tiểu: Phát hiện sự hiện diện của vi khuẩn, bạch cầu và hồng cầu.
- Cấy nước tiểu: Giúp xác định loại vi khuẩn cụ thể để lựa chọn kháng sinh hiệu quả.
- Siêu âm, CT hoặc nội soi bàng quang: Được chỉ định nếu có nghi ngờ bất thường về cấu trúc.
Phác đồ điều trị tùy vào mức độ bệnh và nguyên nhân, thường bao gồm:
- Kháng sinh: Là phương pháp chính, cần dùng đúng liều lượng và đủ thời gian theo chỉ định bác sĩ.
- Thuốc giảm đau, kháng viêm: Giúp giảm nhanh triệu chứng khó chịu.
- Chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý: Uống nhiều nước, tránh thức ăn cay nóng, không quan hệ tình dục trong thời gian điều trị.
Trường hợp bệnh nhẹ, việc điều trị có thể hoàn tất trong 5–7 ngày. Tuy nhiên, nếu không tuân thủ hướng dẫn điều trị, vi khuẩn có thể kháng thuốc và gây tái phát nhiều lần.
Xem thêm: Viêm đường tiết niệu ở nam giới: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
Phòng ngừa viêm và nhiễm trùng đường tiết niệu hiệu quả
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Dưới đây là một số biện pháp giúp bạn phòng ngừa hiệu quả:
- Uống đủ nước mỗi ngày để làm sạch đường tiết niệu tự nhiên.
- Đi tiểu ngay sau khi quan hệ tình dục, hạn chế nguy cơ vi khuẩn xâm nhập.
- Không nhịn tiểu, giữ thói quen đi tiểu đều đặn.
- Vệ sinh vùng kín đúng cách, sạch sẽ mỗi ngày.
- Mặc đồ lót cotton, thoáng mát và thay thường xuyên.
Ngoài ra, người từng bị bệnh nên tái khám định kỳ để kiểm soát tốt tình trạng sức khỏe và kịp thời phát hiện nếu bệnh tái phát.
Hiểu rõ viêm đường tiết niệu là gì và nắm được nguyên nhân cũng như cách điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe bản thân. Đừng chủ quan với các triệu chứng nhỏ như tiểu buốt hay tiểu nhiều lần – bởi đó có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm cho một bệnh lý cần được điều trị kịp thời. Hãy đến các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn, thăm khám và chăm sóc đúng cách, đảm bảo chất lượng cuộc sống và sức khỏe lâu dài.
Tác giả
